Option Chain म्हणजे काय? | ऑप्शन चेन वाचण्याची सोपी मार्गदर्शिका (2025).

Option Chain म्हणजे काय?, आणि ती कशी वाचायची?, ऑप्शन ट्रेडिंगमधील Call-Put, OI, Premium, Volume, Support-Resistance समजण्यासाठी संपूर्ण 2025 मराठी मार्गदर्शिका. निफ्टी/बँक निफ्टी ट्रेडरांसाठी उपयुक्त माहिती.

ऑप्शन ट्रेडिंग शिकताना सर्वात जास्त वापरले जाणारे आणि महत्वाचे टूल म्हणजे Option Chain. निफ्टी, बँक निफ्टी किंवा कोणत्याही स्टॉक ऑप्शनमध्ये ट्रेड करताना ऑप्शन चेन तुमच्याकडे मार्केटचा अचूक डेटा, बाय-सेल प्रेशर, ओपन इंटरेस्ट, स्ट्राईक प्राईस, प्रीमियम, ट्रेंड आणि सपोर्ट-रेझिस्टन्स यासारखी महत्वाची माहिती देते.

या लेखामध्ये आपण Option Chain म्हणजे काय, ती कशी वाचायची, कोणते कॉलम महत्वाचे आहेत आणि ट्रेडिंग करताना ती कशी मदत करते याबद्दल सोप्या व समजण्यासारख्या भाषेत शिकणार आहोत.

Option Chain म्हणजे काय?

Option Chain म्हणजे दिलेल्या एखाद्या Index किंवा Stock च्या सर्व Call (CE) आणि Put (PE) ऑप्शन कॉन्ट्रॅक्टची यादी. यात प्रत्येक स्ट्राईक प्राइससाठी कॉल आणि पुटचे प्रिमियम, ओपन इंटरेस्ट, चेंज इन OI, व्हॉल्यूम, इम्प्लाइड व्होलॅटिलिटी (IV), बिड/आस्क प्राइस इत्यादी रिअलटाइम डेटा दाखवला जातो.

सोप्या भाषेत — Option Chain म्हणजे एका ठिकाणी सर्व ऑप्शन डेटा पाहण्याचे संपूर्ण टूल.

Option Chain का वापरतात?

ट्रेडिंग करताना Option Chain वापरण्याची मुख्य कारणे:

• मार्केटमध्ये Call किंवा Put कुठे जास्त सक्रिय आहेत ते कळते.

• ओपन इंटरेस्ट पाहून ट्रेंड बरोबर ओळखता येतो.

• कोणता स्ट्राईक सपोर्ट किंवा रेझिस्टन्स म्हणून काम करतो ते दिसते.

• ऑप्शन बाय किंवा सेल करण्यास सोपा निर्णय घेतला जातो.

• मोठे खेळाडू (FIIs/Big Traders) कुठे पोझिशन घेत आहेत ते समजते.

Option Chain मध्ये CE आणि PE म्हणजे काय?

Option Chain दोन भागात विभागलेली असते—

1) CE (Call Option)

किंमत वाढेल असे वाटत असेल तर लोक Call ऑप्शन घेतात.

2) PE (Put Option)

किंमत खाली येईल असे वाटत असेल तर लोक Put ऑप्शन घेतात.

Option Chain मध्ये डाव्या बाजूस CE डेटा, उजव्या बाजूस PE डेटा दाखवला जातो.

Option Chain मधील महत्वाचे कॉलम (Columns Explained)

1️⃣ Strike Price (स्ट्राईक प्राईस)

ज्या किंमतीवर तुम्ही ऑप्शन खरेदी/विक्री करू शकता ती किंमत. हे Option Chain च्या मध्यभागी असते.

2️⃣ LTP (Last Traded Price)

ऑप्शनचा शेवटचा व्यवहार कोणत्या किंमतीवर झाला ते दर्शवते. हे सध्या चालू असलेला प्रिमियम कळण्यासाठी महत्वाचे.

3️⃣ Bid Price / Ask Price

• Bid Price = खरेदीदार देत असलेली सर्वोच्च किंमत

• Ask Price = विक्रेता मागत असलेली किमान किंमत, यावरून लिक्विडिटी कळते.

4️⃣ Volume (व्हॉल्यूम)

त्या दिवशी किती कॉन्ट्रॅक्टची खरेदी-विक्री झाली.

5️⃣ Open Interest (OI)

मार्केटमध्ये सध्या किती पोझिशन्स ओपन आहेत. हे सर्वात महत्वाचा डेटा आहे कारण:

• जास्त OI = मोठे ट्रेडर्स त्या लेव्हलवर पोझिशन घेत आहेत

• CE मध्ये OI वाढणे = मार्केट bearish (डाऊनसाइड प्रेशर)

• PE मध्ये OI वाढणे = मार्केट bullish (अपसाइड प्रेशर)

6️⃣ Change in OI (चेंज इन ओपन इंटरेस्ट)

आजच्या दिवशी OI किती वाढले/कमी झाले. यावरून ट्रेंड लगेच समजतो.

7️⃣ IV (Implied Volatility)

मार्केटमध्ये किती अनिश्चितता आहे ते दाखवते.
IV वाढला = प्रिमियम महाग
IV कमी = प्रिमियम स्वस्त

Option Chain कसे वाचायचे? (Simple Method)

1) ज्या स्ट्राईकवर CE मध्ये जास्त OI दिसते → तो Resistance

उदा: 22500 CE वर मोठे OI असेल → मार्केटच्या वर जाण्यावर प्रेशर येईल.

2) ज्या स्ट्राईकवर PE मध्ये जास्त OI दिसते → तो Support

उदा: 22000 PE वर मोठे OI → मार्केट खाली येणार नाही अशी अपेक्षा.

3) Change in OI हे Trend ठरवते